Intellectueel eigendom

Voor de Europese Commissie is het recht op de bescherming van intellectueel eigendom belangrijk. Het zorgt voor innovatie, werkgelegenheid, concurrentie en economische groei.

Intellectueel Eigendom (IE) is de verzamelnaam voor rechten op intellectuele creaties, zoals uitvindingen, software, teksten, muziek, merken enzovoort. De bekendste IE-rechten zijn het merkenrecht, het auteursrecht en het octrooirecht.

Algemene informatie eigendomsrecht

Algemene informatie over de bescherming van eigendomsrechten in de EU vindt u op de pagina Intellectual Property van de Europese Commissie en de pagina Intellectuele eigendomsrechten van de website ‘Uw Europa’.

Octrooien

De procedures voor de aanvraag en de verlening van Europese octrooien zijn vastgelegd in het Europees Octrooiverdrag. Ze worden uitgevoerd door het Europees Octrooibureau. De hele procedure duurt 3 tot 4 jaar en leidt tot een octrooi dat nieuw, inventief en industrieel toepasbaar is.

Unitair octrooi

Vanaf 2017 kunnen ondernemers in één enkele procedure een Europees (unitair) octrooi aanvragen voor 26 van de 28 lidstaten van de EU (Spanje en Kroatië doen nog niet mee). Registratie per afzonderlijke lidstaat is dan niet meer nodig en aanvragers hoeven een octrooi nog maar in 3 talen (Engels, Frans en Duits) in te dienen. Met de invoering van het unitair octrooi zal een Europees Octrooigerechtuitspraak doen bij octrooigeschillen tussen bedrijven. Een octrooi geldt voor de duur van maximaal 20 jaar en wordt daarna niet meer verlengd.

Octrooicentrum

In Nederland kunt u bij Octrooicentrum Nederland, onderdeel van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, terecht met vragen over octrooien. Een octrooigemachtigde kan u assisteren bij het aanvragen van een octrooi.

Handelsmerken

Merkbescherming moet worden geregeld per afzonderlijk EU-land. Maar het is ook mogelijk om met één enkele aanvraag merkbescherming te regelen voor de de gehele EU. Dit is het zogenoemde Uniemerk of Community Trade Mark. In de EU zorgt EUIPO (European Intellectual Property Office) voor bescherming van handelsmerken. In België, Nederland en Luxemburg is dat het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) Het merkrecht in de EU geldt voor een periode van 10 jaar vanaf de aanvraag en kan daarna steeds met 10 jaar worden verlengd.

Modellen

Voor een design kan Europese modelbescherming worden aangevraagd bij EUIPO(European Intellectual Property Office). Ondernemers kunnen daarbij gebruik maken van het Gemeenschapsmodel of Community Design. Dit model heeft een geregistreerde en niet-geregistreerde variant. Een geregistreerd model wordt voor 5 jaar ingeschreven en kan daarna nog 4 perioden van 5 jaar worden verlengd tot maximaal 25 jaar. Als een model openbaar wordt, is sprake van een niet-geregistreerd model. Hiervoor geldt een eenmalige beschermingsduur van 3 jaar. Het geeft de houder uitsluitend het recht om namaak door anderen te verbieden.

Auteursrecht en naburige rechten

In Europa zijn 9 richtlijnen die de nationale wetten van de EU-lidstaten over auteursrechten (copyright) harmoniseren. Deze richtlijnen gaan vooral over onderwerpen die relevant zijn voor de informatiemaatschappij. Zoals satellieten, kabels, computerprogramma’s, databanken en computerchips. Het auteursrecht komt toe aan de maker of zijn nabestaanden tot 70 jaar na zijn overlijden. De prestaties van omroeporganisaties, uitvoerende kunstenaars en producenten van fonogrammen en films worden beschermd met zogenoemde naburige rechten. Deze rechten hebben een beschermingsduur van 50 jaar. In 2013 werd de termijn voor prestaties van uitvoerende musici en muziekproducenten opgetrokken naar 70 jaar.

Meer informatie vindt u op Rijksoverheid.nl.