Interview met huisarts Jan Willem Ek, wethouder Joop Brink (gemeente Coevorden) en gedeputeerde Henk Jumelet (provincie Drenthe). Lees HIER meer over de status van de gezondheidseconomie in Drenthe.
Na twee succesvolle rondes startte in het najaar van 2016 de Derde ronde experimenten bevolkingsdaling. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties begeleidt Platform31 zeven experimenten, gericht op het behouden van de leefbaarheid in krimpgebieden en een betere afstemming van vraag en aanbod van woningen, voorzieningen en werkgelegenheid. Een van de experimenten is het huisartsensamenwerkingsverband in het Drentse Coevorden-Dalen, gericht op betere kwaliteit van zorg. Platform31 sprak met huisarts Jan Willem Ek, wethouder Joop Brink van de gemeente Coevorden en gedeputeerde Henk Jumelet van de provincie Drenthe.Door: Ruud Dorenbos, Platform31Hoe kwam dit project tot stand?“Al in 2014 namen de huisartsen het initiatief voor een traject dat moet leiden tot een toekomstbestendig en kwalitatief hoogwaardige zorgverlening in de regio”, vertelt huisarts Ek. Eind 2016 is, onder begeleiding van de CT Groep, een ontwerp van het huisartsensamenwerkingsverband gemaakt: “Dit rapport dient als ‘bouwtekening en bestek’ voor de volgende fase, die van realisatie. Hierin streven de partijen naar een betere kwaliteit van zorg, een beter ervaren kwaliteit van die zorg, een nog betere werkomgeving en preventie in de breedste zin van het woord. En dat alles tegen minder kosten.”
De provincie Drenthe stelde subsidie beschikbaar. Waarom vond de provincie het initiatief van de huisartsen belangrijk genoeg om de subsidie te verstrekken?
Daar zijn verschillende goede redenen voor, legt gedeputeerde Jumelet uit. “Veel gemeenten in de provincie Drenthe hebben te maken met een dalend aantal inwoners, ontgroening en vergrijzing. Dat heeft gevolgen voor de arbeidsmarkt, het onderwijs en de zorg. De provincie Drenthe dient een vuist te maken om iets te doen aan de gevolgen van krimp. Als er dan een groep burgers is, in dit geval huisartsen, die een mooi en creatief initiatief zijn gestart om de huisartsenzorg ook in de toekomst op een hoog kwalitatief niveau te kunnen houden dan geven wij ze graag een steuntje in de rug. Als provincie Drenthe willen we initiatieven aanjagen en uitdragen. Als er nu binnen andere gemeenten vergelijkbare initiatieven als die in Coevorden-Dalen ontstaan dan verwijzen we naar het proces en de ervaringen daar die in het rapport helder zijn beschreven.”
Wethouder Brink vult aan: “De laatste jaren vonden al grote veranderingen plaats rond de zorg. Er was sprake van verschillende bezuinigingsrondes, niet alleen binnen de zorg maar ook op het aanpalende terrein van maatschappelijke- en arbeidsparticipatie. Door de decentralisatieopgave komt zorg in de buurt steeds meer centraal te staan. Samenwerking met partners uit welzijn en zorg wordt steeds belangrijker. De huisartsen realiseren zich terdege dat op een intensievere manier moet worden samengewerkt om deze uitdagingen aan te kunnen gaan. De gemeente Coevorden heeft daarin de rol als verbinder.”
De opvolging van huisartsen is eveneens een aandachtspunt dat om actie vraagt. Huisarts Ek: “Met het Universitair Medisch Centrum Groningen proberen we aansluiting bij de huisartsenopleiding te vinden, om de huisartsen in opleiding ook te interesseren in het werken in plattelandsgemeenten. Stages in ziekenhuizen nabij plattelandsgemeenten vormen bijvoorbeeld een goede stap voor de huisartsen in opleiding om bekendheid te krijgen met het werken in de regio.”
Er ligt nu een mooi rapport, maar er is ook nog veel werk te verzetten om de plannen te verwezenlijken. Wat zijn de belangrijkste stappen die de komende tijd moeten worden gezet?
Huisarts Ek legt uit dat er een trekker moet komen om de volgende stap te zetten: “De betrokken huisartsen hebben al veel tijd en energie in het traject gestoken. Wij, de samenwerkende huisartsen, moeten nu iemand aanstellen die ongeveer een dag in de week (en dan gedurende een jaar of twee) met het plan aan de slag gaat. De centrale vraag die beantwoord moet worden is: wie doet wat en waar? Daarvoor zijn intensievere contacten met alle betrokken- en belanghebbende partijen noodzakelijk. Nu zitten we nog te weinig met elkaar rond de tafel. De aan te stellen persoon dient de partijen nader te verbinden en na te gaan hoe de verschillende spelers elkaar verder kunnen versterken.”
Wethouder Brink: “Die bemensing, dat moeten we kunnen regelen. Wat jullie als huisartsen willen, sluit ook nauw aan bij het programma ‘Kans voor de Veenkoloniën’, waarmee inwoners met eigen initiatieven en met steun van uiteenlopende organisaties hun leefsituatie kunnen verbeteren. Het doel dat hier centraal staat is de gezondheidsverschillen in deze regio aanzienlijk en duurzaam te verkleinen.” De gemeente kan als verbinder fungeren, aldus Brink: “Zelf kom ik ook uit de zorg en ik ken de taal. Ik heb met alle belangrijke spelers gesproken. Die verantwoordelijkheid en rol hebben we als gemeenten, en die wordt ons ook door de partijen gegund. We krijgen erkenning en we weten wat de andere partijen beweegt, iedereen wil graag samenwerken.“
Huisarts Ek: “Gemeente, ziekenhuis en huisartsen werken tot op heden goed samen en lijken elkaar te vinden op enkele gemeenschappelijke uitgangspunten. Een uitstekende kans om tot zorgvernieuwing te komen en een breed gedragen preventieprogramma. Naast de inhoudelijke overeenstemming zal de vestiging van de buitenpoli van het ziekenhuis, de huisartsen en enkele paramedici in het gebouw van het Waterschap daar zeker ook aan bijdragen.”
Het ontwikkeltraject loopt nu alweer enkele jaren. Wat zijn de belangrijkste leerpunten?
Huisarts Ek: “Het is belangrijk om begripsverwarring te voorkomen. Spreek dezelfde taal, zowel binnen de huisartsengroep als in de gesprekken en contacten met de gemeenten, het ziekenhuis, de welzijnssector en alle andere betrokken partijen. Steeds moet je elkaar de vraag stellen: bedoelen we hetzelfde? Elke partij heeft ook haar eigen belang, dat dien je te respecteren. We streven naar een overkoepelende visie, we hebben immers hetzelfde doel: het dienen van de burger, de patiënt. Het is van belang dat we weten wat de ander doet, om daar waar mogelijk dwarsverbanden te leggen. Een ander leerpunt is dat het tijd kost. Het gaat niet zo snel als je soms zou willen. Je moet accepteren dat het stap voor stap gaat.”
Gedeputeerde Jumelet: “Het initiatief van de huisartsen in Coevorden-Dalen staat niet op zichzelf. In de provincie Drenthe gebeurt veel. Er lopen vele mooie projecten op allerlei terreinen, maar niet iedereen weet dat. Dat mogen we wel wat meer voor het voetlicht brengen. We zijn zelfbewust, we zijn innovatief, en we doen het voor onze inwoners. We zijn nu bijvoorbeeld ook aangesloten bij ‘Nederland in Balans’, samen met vijf andere provincies. Wat ons bindt is een vernieuwende manier van denken over de snelle demografische verandering die Nederland doormaakt.”
